Zespół Cieśni Nadgarstka - Przyczyny Objawy Leczenie.
Zespołowi Cieśni nadgarstka sprzyja praca w pozycjach wymuszonych z koniecznością powtarzania wielokrotnie tych samych czynności(pisanie na klawiaturze komputera, obsługa pulpitu sterowniczego, praca w kuchni, na taśmie produkcyjnej itp.). Ból może wywołać gra na instrumencie czy długa jazda rowerem. W przypadku kobiet odczucie cierpnięcia, szczególnie w nocy, wzmaga cykl menstruacyjny. W kilku procentach powodem choroby mogą być źle wygojone złamania lub zwichnięcia w obrębie nadgarstka,zmiany zwyrodnieniowe, zaburzenia hormonalne i inne oraz nierzadko towarzyszy chorobom reumatoidalnym RZS. Należy wspomnieć,iż zespołom bólowym dłoni sprzyjają: przodopochylenie tułowia, garbienie się, praca z wyciągniętymi do przodu rękami czy praca w wymuszonym ułożeniu dłoni w zgięciu grzbietowym.
Poznaj objawy zespołu cieśni nadgarstka.
Początkowo tylko nocne drętwienia i bóle palca środkowego, wskazującego i kciuka zaczynają pojawiać się również w dzień. Prowadzenie auta czy jazda na rowerze stają się uciążliwe, a praca fizyczna wyraźnie wzmaga dolegliwości. Sprawność manualna ulega pogorszeniu przy funkcjach wymagających precyzji (wkręcanie, pisanie, malowanie i wiele innych). Niektórzy nazywają to następnym stadium choroby. Następnie dołączają się zaburzenia czuciowe o charakterze parestezji skóry dłoni obszarze unerwienia nerwu pośrodkowego, niedowłady oraz zaniki mięśni kłębu kciuka,mięśnia głównie odwodziciela krótkiego kciuka. Wyrazem pogłębiania się zmian degeneracyjnych nerwu pośrodkowego jest złagodzenie cierpnięcia paliczków w nocy. To ostatnie stadium zespołu cieśni nadgarstka wymagające natychmiastowego leczenia. Jego zaniechanie grozi niedokrwieniem i trwałym upośledzeniem nerwu pośrodkowego oraz dużą dysfunkcją ręki!
Kanał nadgarstka to tunel ograniczony od dołu i po bokach przez kości, a od góry przez więzadło poprzeczne nadgarstka. W jego przestrzeni przebiegają ściśle nerw pośrodkowy i ścięgna mięśni zginaczy palców.Wskutek zmian zapalnych,obrzęku i pogrubienia pochewek pokrywających ścięgna oraz przerostu więzadła poprzecznego wnętrze kanału jeszcze bardziej się zmniejsza .Skutkuje to uciskiem na włókna nerwowe i odżywiające go tętnice. Z powodu niedokrwienia dochodzi do zmian degeneracyjnych. Po ustaniu ucisku wraca prawidłowe ukrwienie i nerw pośrodkowy się regeneruje. Dlatego tak ważne jest wczesne leczenie. Nie potrzeba długiej diagnostyki .Na ogół wystarcza staranny wywiad i badanie podstawowe. Sprawdzamy sprawność manualną dłoni i czucie powierzchowne w palcach. W teście Phalena wzmaga się ból przy maksymalnym zgięciu grzbietowym nadgarstka. Czucie powierzchowne bywa znacznie osłabione. Wspieramy się badaniem przewodnictwa nerwu pośrodkowego (EMG),a w przypadkach wątpliwych jest ono konieczne. Rzadziej zaleca się badanie USG i rtg nadgarstka.
Jak wygląda fizjoterapia i leczenie zespołu cieśni nadgarstka?
W początkowym stadium choroby czasami wystarczy leczenie nieoperacyjne. Polega na krótkotrwałym unieruchomieniu dłoni i przedramienia w stabilizatorze. W celu zlikwidowania obrzęku i stanu zapalnego ścięgien ordynujemy niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki flebotropowe i poprawiające funkcję nerwów obwodowych oraz fizykoterapię. Najczęściej dotyczy to ludzi w średnim wieku, a więc brak jest przeciwwskazań do tej formy leczenia. W zależności od dominujących objawów (drętwienie, ból,obrzęk, brak czucia) stosujemy pole magnetyczne, jontoforezę, stymulator Tens, prądy interferencyjne, elektrostymulację czy laseroterapię. Parametry dobieramy indywidualnie, ale należy zaznaczyć,że w elektrostymulacji dobre wyniki daje prąd trójkątny unipolarny, a w lżejszych przypadkach (wczesnych) prąd sinusoidalny bipolarny przez 12-15minut 10 razy (maksymalnie20 powtórzeń). Niekiedy stosujemy fonoforezę czy termoterapię , które mogą wzmagać obrzęk lub ból. W zaniku mięśni zaleca się kinezyterapię (bywa,że konieczne są ćwiczenia czynno-bierne).
Czasem podaje się do kanału nadgarstka sterydy, które likwidują stan zapalny, ale równocześnie uszkadzają przerośnięte pochewki ścięgien. Odbarczenie nerwu w kanale nadgarstka można uzyskać jedynie w czasie zabiegu operacyjnego, do czego wielokroć namawiam swoich pacjentów. Operację przeprowadza się metodą otwartą lub endoskopową.W tym pierwszym przypadku cięcie wykonuje się na nasadzie dłoni. W początkowej fazie choroby wystarczy przecięcie więzadła poprzecznego (krótka blizna).W przewlekłym zespole przeciążenia nadgarstka ortopeda zmuszony jest usunąć powstałą zapalną ziarninę uciskającą na nerw i naczynia krwionośne. Cięcie jest wówczas dłuższe, a rekonwalescencja trwa zazwyczaj 3-4 miesiące. W tym drugim sposobie operacja trwa zaledwie kilka minut. Narkoza w obu przypadkach jest niepotrzebna. Stosuje się zwykle znieczulenie miejscowe. Ustąpienie dolegliwości po zabiegu świadczy,że poprawnie zdiagnozowano pacjenta, a technika i termin zabiegu były odpowiednie. Niestety wielu zwleka z operacją. Dolegliwości wówczas powracają lub tak na dobrą sprawę nigdy nie ustępują.
Zabiegi fizjoterapeutyczne mogą złagodzić ból, drętwienie czy obrzęk lecz ich nie znoszą. Zespół cieśni nadgarstka róż-nicujemy między innymi z uciskiem na korzenie nerwowe C6-h1 w obrębie kręgosłupa szyjnego lub dolnego pnia splotu ramiennego, z Zespołem rowka nerwu łokciowego, z entezopatią i zmianami zwyrodnieniowymi w okolicy nadgarstka, a rzadziej z polineuropatiami w przebiegu innych chorób (cukrzyca) czy zespołem KANAŁU GUYONA (zaniki kłębika i parestezje palców). Pamiętajmy by unikać pozycji wymuszonej, a kiedy jest to niemożliwe - praca zawodowa to profilaktycznie zmieniajmy pozycję kończyn górnych,wykonujmy najprostsze ćwiczenia oraz krótkie przerwy w pracy. Przy podejrzeniu zespołu cieśni nadgarstka - cierpnięcie i ból nasilający się w nocy ,szukajmy specjalisty, który jest w stanie skutecznie pomóc.
Ortotyka czyli jaką ortezę wybrać do leczenia zespołu cieśni nadgarstka?
Najczęściej używane przez pacjentów we wczesnej fazie bólowej zespołu cieśni nadgarstka są opaski na nadgarstek,które powodują niewielkie zmniejszenie dolegliwości bólowych. Ortezą, która oprócz powyższego działania, będzie również unieruchamiać staw nadgarstkowy jest szyna na dłoń i przedramię. Obejmuje ona dalszą część przedramienia oraz część dłoniową ręki, a umieszczone wewnątrz ortezy stalki oraz szyna eliminują ruchy zgięcia grzbietowego oraz dłoniowego dłoni.Redukują również ruchy odwiedzenia i przywiedzenia, co pozwalana uzyskanie pewnego rozluźnienia struktur więzadłowo-ścięgnistych i utrzymywanie tzw. ciszy mechanicznej w obrębie stawu nadgarstkowego. Kciuk w tej ortezie pozostaje jednak bez stabilizacji.
Jeśli wymagana jest stabilizacja całego nadgarstka wraz z kciukiem, można zastosować stabilizator nadgarstka z ujęciem kciuka, którego działanie unieruchamiające jest bardzo efektywne, ze względu na konstrukcję, elementy stabilizujące i ich umiejscowienie oraz rodzaj użytego materiału. Nowym rozwiązaniem pozwalającym na dowolne ustawienia kątowe dłoni względem przedramienia, w zgięciu dłoniowym bądź grzbietowym, jest łuska termoplastyczna z szynami z zakresem regulacji kątowej. Dzięki temu u pacjenta po zabiegu w obrębie nadgarstka oprócz efektywnego unieruchomienia, możemy również zastosować ustawienie korekcyjne, które jest uwarunkowane wykonanym zabiegiem operacyjnym. Ustawienie dłoni, w którym kciuk jest położony przeciwstawnie do dłoni i dodatkowo ujęty w tunelu daje pewność stabilizacji.