Co warto wiedzieć o bezdechu sennym?

2017-08-06

Bezdech senny (nocny) jest dolegliwością, która dotyka wielu pacjentów. Niestety często jest on lekceważony zarówno przez nich samych, jak i ich lekarzy. Jakie są przyczyny i objawy bezdechu sennego? Jak go leczyć? I czy jest groźny?

Co to jest bezdech senny?

Obturacyjny bezdech senny — OBS - to choroba, która objawia się wielokrotnymi i powtarzającymi się epizodami zatrzymania przepływu powietrzu przez gardło lub znacznego jego ograniczenia. Odbywa się ono jednocześnie przy wzmożonej pracy mięśni oddechowych.

Bezdech senny przyczyny i objawy

Jako główną przyczynę pojawienia się bezdechu nocnego upatruje się spadek napięcia mięśniowego podczas snu pacjenta. Osłabienie mięśnie powoduje łatwiejsze zapadanie się ścian gardła w tym podniebienia, co ostatecznie warunkuje pojawienie się bezdechu sennego.

Istnieje jednak jeszcze inne przyczyny pojawienia się bezdechu. Wśród nich znajdziemy zarówno te, które są związane z nieprawidłowościami w budowie górnych dróg oddechowych, jak i te środowiskowe, bądź związane ze stylem życia.

Przyczyną bezdechu, może być zatem:

* skrzywiona przegroda nosowa,
* tkanka przerośnięta w wyniku infekcji,
* polip,
* nieprawidłowość w budowie żuchwy,
* wiotkość mięśni podniebienia.

Bezdech nocny może pojawić się również u osób, które cierpią na otyłość i prowadzą niezdrowy tryb życia. Sprzyja mu także objadanie się przed snem, spożywanie alkoholu, palenie papierosów. U chorych obserwuje się również związek pomiędzy obwodem szyi a intensywnością OBS.

Znacznie częściej bezdech nocny pojawia się u mężczyzn, co wynika z ich charakterystycznej budowy gardła. Chorzy na niedoczynność tarczycy również są bardziej podatni na wystąpienie bezdechu.

Podstawowym objawem bezdechu sennego jest chrapanie. Osoba cierpiąca na bezdech często nie zdaje sobie sprawy nawet z tego, że pojawiła się u niej/niego dana dolegliwość. Jeśli partner/ka nie skarży się na nasze chrapanie w ciągu nocy, o występowaniu bezdechu może nas poinformować jednak kilka innych faktów. Cierpiący na bezdech nocny śpią bardzo niespokojnie. Często zmieniają w nocy pozycję, wiercą się i wybudzają co jakiś czas. Najczęściej następuje to w efekcie gwałtownego wciągnięcia powietrza przez usta. Organizm chorego na bezdech senny jest nieodpowiednio dotleniony, co nie pozwala odpowiednio mu się zregenerować. Jeśli zatem budzisz się niewyspany/a, a porankom towarzyszy uczucie bólu głowy, to sprawdź, czy nie cierpisz na bezdech nocny.

Wśród pozostałych objawów obserwuje się również:

* częste oddawanie moczu w nocy,
* zaburzenia potencji,
* przerywany sen,
* nadmierna potliwość,
* nerwowość,
* problemy z koncentracją,
* suchość w ustach po przebudzeniu.

Bezdech senny leczenie - terapia OBS

Leczenie bezdechu sennego metodą farmakologiczną nie jest zazwyczaj skuteczne. Chorzy, którzy cierpią na łagodną i umiarkowaną postać bezdechu sennego, powinni wprowadzić zmiany do swojego trybu życia: ograniczyć palenie i spożywanie alkoholu, zredukować masę ciała i poddać się leczeniu chorób współistniejących. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości w budowie układu oddechowego konieczny może być zabieg laryngologiczny, który ułatwi przepływ powietrza.

Chorzy cierpiący na ciężką postać bezdechu sennego powinni poddać się bezwzględnemu leczeniu. Przebiega ono z wykorzystaniem protezy powietrznej:

* CPAP — poprzez ściśle dopasowaną maskę do płuc wtłaczane jest powietrze pod odpowiednio zwiększonym ciśnieniem,

* auto CPAP — dostosowuje ciśnienie powietrze do fazy oddechu, analizuje przepływ powietrza i reaguje na wybudzenie.

* BiPAP — podwyższa komfort snu, rozróżnia wdech od wydechu i dostosowuje ciśnienie.

Źródła:

Montserrat JM., Ferrer M., Hernandez L., Farré R., Vilagut G., Navajas D., Badia JR., Carrasco E., De Pablo J., Ballester E. Effectiveness of CPAP treatment in daytime function in sleep apnea syndrome: a randomized controlled study with an optimized placebo.. „American journal of respiratory and critical care medicine”. 4 (164), s. 608–13, sierpień 2001.
Katarzyna Szaulińska i inni, Obstructive sleep apnea in severe mental disorders, „Psychiatria Polska”, 49 (5), 2015, s. 883–895.
Nadia Gosselin i inni, Obstructive Sleep Apnea and the Risk of Cognitive Decline in Older Adults, „American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine”, 2018.
Seckin Ulusoy i inni, Effects of Use of a Continuous Positive Airway Pressure Device on Glaucoma, „Med Sci Monit”, 2015, s. 3415–3419.
Chazan R, Przybyłowski T, Balcerzak J, Niemczyk K. Obturacyjny bezdech podczas snu – podstawy rozpoznawania. Otolaryngologia. 2004;3(4):133–139.