Co to jest skleroterapia?
Skleroterapią nazywamy metodę leczenia żylaków poprzez wstrzyknięcie do ich światła środka chemicznego, co powoduje początkowo zapalenie ściany, a następnie zwłóknienie i zarośnięcie żylaka.Jakie rodzaje żylaków można leczyć skleroterapią?
Nie wszystkie żylaki mogą być leczone w ten sposób. Można stosować tą metodę leczenia w typowych, dużych żylakach, poszerzeniach żylnych w postaci tzw. żył siatkowatych oraz drobnych teleangiektazjach (pajączkach) śródskórnych, jednak z pewnymi ograniczeniami. Przed zabiegiem pacjenci powinni mieć wykonane badanie ultrasonograficzne układu żylnego metodą Dopplera, w celu określenia przyczyny powstawania żylaków.
Do skleroterapii kwalifikują się:
• duże żylaki niezwiązane z niewydolnością głównych pni żylnych
• żylaki pozostawione po leczeniu operacyjnym
• żyły siatkowate
• większość „pajączków”, niektóre, ze względu na bardzo małą średnicę naczynek lepiej leczyć promieniami laserowymi
Żylaki, które mają swoją przyczynę w niewydolności zastawkowej głównych żył (odpiszczelowej, odstrzałkowej) czy w niewydolności żył przeszywających, w większości nie nadają się do leczenia w ten sposób.
Jakie są przeciwwskazania do skleroterapii?
• choroby alergiczne, głównie z miany skórne
• uczulenia na niektóre leki
• rozległe zmiany skórne w przebiegu chorób układowych tkanki łącznej
• zmiany niedokrwienne kończyn w przebiegu miażdżycy, cukrzycy i zapaleń naczyń
• zaburzenia krzepnięcia, szczególnie o typie nadkrzepliwości.
Jak przebiega zabieg skleroterapii?
Przed zabiegiem, w pozycji stojącej zaznacza się na skórze miejsca wstrzyknięć. Następnie pacjenta układa się w pozycji leżącej z niewielkim uniesieniem kończyn i dokonuje wstrzyknięć. Igły używane do skleroterapii są bardzo cienkie, więc zabieg jest prawie bezbolesny. Po zabiegu kończynę owija się bandażem elastycznym. Pacjent powinien po zabiegu intensywnie chodzić przez około 30 minut i pozostawać w aktywności ruchowej do wieczora. Spać należy w założonym bandażu, wskazane jest spanie z lekko uniesionymi nogami.
Jakie mogą wystąpić powikłania i efekty uboczne skleroterapii?
Skleroterapia uważana jest powszechnie za bezpieczny sposób leczenia, niemniej, jak w każdej terapii mogą zdarzyć się niekorzystne następstwa.
Do powikłań zaliczamy:
• Zakrzepica żył głębokich bardzo rzadkie, najpoważniejsze powikłanie. Przestrzegając ustalonych reguł można uniknąć tego powikłania. Przede wszystkim, stosuje się ograniczoną ilość środka leczniczego wstrzykiwanego do żylaka. Chodzi o to, żeby lek pozostał w żyłach powierzchownych i nie przedostał się do układu żył głębokich. Standardowo można stosować 5 do 10 ml leku na jednorazową sesję leczniczą, tak więc, przy rozległych żylakach, leczenie musi być rozłożone na kilka etapów. Poza tym bardzo ważne jest założenie po zabiegu opaski uciskowej i intensywne chodzenie,ponieważ znacznie zmniejsza to ryzyko powstania zakrzepicy. Na wystąpienie tego powikłania szczególnie narażone są pacjentki przyjmujące doustne środki antykoncepcyjne lub prowadzące z innych powodów leczenie żeńskimi hormonami płciowymi leczenie takie powinno zostać przerwane na miesiąc przed planowanym zabiegiem skleroterapii.
• Reakcje alergiczne od pokrzywki skórnej do ogólnych reakcji, ze wstrząsem alergicznym włącznie.
• Przebarwienia skórne po wstrzyknięciu leku, wzdłuż przebiegu żylaków dochodzi do zaczerwienienia skóry, które następnie zmienia się w brązowawą pręgę. Zmiany te ustępują z czasem, ale niekiedy mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy. Powoduje to,że efekt kosmetyczny zabiegu może odbiegać od oczekiwanego.
• Siniaki w miejscu wstrzyknięć.
• Zakrzepica żylaków niekiedy po podaniu leku w żylaku nie dochodzi do oczekiwanego zwłóknienia, a jedynie powstaje skrzeplina. Nie jest to groźne, ale po kilku miesiącach skrzeplin a ulega rozpuszczeniu, żylak ulega tak zwanej rekanalizacji i ponownie pojawia się pod skórą. Wymaga to powtórzenia zabiegu bądź zastosowania innej metody leczenia.
• Martwica skóry w przypadku niezamierzonego podania leku poza naczynie.
• Zatorowość płucna.
• Przemijające zaburzenia widzenia u pacjentów cierpiących na migrenowe bóle głowy.
Na ile skuteczna jest skleroterapia?
Należy podkreślić, że zabieg skleroterapii w olbrzymiej większości wypadków jest pozbawiony powikłań, a efekt kosmetyczny jest zadowalający. W przypadku oczekiwanego zarośnięcia żylaka jest to leczenie skuteczne i trwałe. Dodać też jednak należy, że jest to leczenie objawowe, które likwiduje już powstałe żylaki, ale w przypadku skłonności do chorób żył, nie zapobiega powstawaniu nowych żylaków w innych miejscach. Dlatego niekiedy zabieg musi być powtarzany jeśli pojawiają się kolejne żylaki, a po skutecznej skleroterapii pacjent powinien stosować szeroko rozumianą profilaktykę chorób żył.
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Skleroterapia - jak długo nosić pończochy?
Skleroterapia jest popularną metodą pozbycia się żylaków, szczególnie tych dużych bardzo widocznych.
Podobnie jest ze stosowaniem kompresjoterapii po tego typu zabiegach, jest ona bardzo często zalecana przez lekarzy.
W pierwszych dobach po operacji, zaleca się stosowanie pończoch przeciwzakrzepowych w celu zapobiegania zakrzepicy żył.
A po okresie okołozabiegowym należy nosić pończochy uciskowe - żeby nie doszło do nawrotu żylaków.
Czy po skleroterapii można ćwiczyć?
Wszystkie formy ruchowe i ćwiczenia lecznicze, które pobudzają krążenie krwi w kończynach dolnych są zalecane w profilaktyce przeciwżylakowej.
Po zabiegu skleroterapi jest szczególnie istotne, gdyż nie powinno dochodzić wówczas do zastojów krwi żylnej w kończynach.
Warto dodać że po skleroterapii należy zacząć ćwiczyć pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, który odpowiednio wdroży indywidualny konspekt gimnastyki ruchowej.
Czy skleroterapia jest bezpieczna?
Skleroterapia jest bezpiecznym zabiegiem, który likwiduję objaw kosmetyczny żylaków. Odpowiednio prowadzona terapia i profilaktyka okołozabiegowa nie powinna dawać efektów ubocznych.
Jednakże jak każda chirurgiczna ingerencja zewnętrzna w ludzkie ciało, niesie za sobą ryzyko powikłań.
Do najczęstszych należą w/w: zakrzepica żył głębokich, reakcje alergiczne skóry, siniaki i przebarwienia skóry, zakrzepica żylaków po podaniu leku.
